سماع

Sema

 Formaat: 14,80 X 21,00  - 56 pagina’s, genaaid / harde kaft / illustraties

Inhoudsopgave

Woord vooraf 9

Een lezing over de sema, ofwel derwisjendans 13

Architectuur van sema-huizen 19

Begin van de sema en de bewegingen 21

Mysterie van het woord ‘sema’ 23

Het ontstaan van de sema 24

Gewoonten en rituelen van de sema 25

Betekenis en omschrijving van de sema 26

Betekenis van de muziekinstrumenten 27

Begeleid sema 29

Individueel sema 30

Sema, middel of doel? 31
De beroemdste moslim persoonlijkheden die se-ma uitvoerden zijn de volgende: 33

Roemi en de sema 35

Volgorde bij de derwisjendans (Sema) 37

Ronde 1. Begroeting 37

Ronde 2. De derwisjendans 40

Ronde 3. Afronding 43

Schema voor het uitvoeren van de sema, ofwel de derwisjen-dans 45

Voor de goede orde 47

1. Voor de enkels en kuiten 48

2. Voor de bovenarmen 48

3. Voor het hoofd 48

4. Rek-en-strekoefeningen 49

5. Een oefening voor de knieën 49

Voor de zegening ‘Jij en ik’ een ode van Roemi 51

 

Woord vooraf

 :(مولوی (ملای روم

هیچ آدابی و ترتیبی مجو”

 “!هر چه می خواهد دل تنگت بگو

Roemi:

“Beperk je niet in woorden, laat je gaan,

zeg maar wat je zeggen wilt, spontaan!”

Er is een feest gaande. Niemand weet wanneer dit feest begonnen is en wanneer het tot haar einde komt. Maar dat er een feest gaande is, wordt door niemand betwijfeld. Iedereen wordt op een gege­ven moment naar dit feest gebracht en wordt ook op een gegeven moment uit het feest verwijderd. Dit is iedereen bekend en iedereen weet dit.

Vanaf het eerste moment dat men in de gaten krijgt dat zijn of haar deelname aan dit feest maar tijdelijk is en hij of zij later wordt verwijderd van het feest, wordt men dwaas. Dus iedereen die deelneemt aan het feest is een dwaze. Het is dus eigenlijk het feest der dwazen. De ploeg van uit­smijters verwijdert voortdurend feestgangers voor wie de tijd gekomen is. Dit gebeurt terwijl het feest uitbundig doorgaat. De nieuwe feestgangers worden binnengehaald en de uitsmijters verwij­deren steeds de eerdere. Er is geen vaste duur van deelname, de een blijft langer dan de ander. Je wordt dwaas door de wetenschap dat het feest voor jou op ieder ogenblik kan eindigen en je op ieder moment van het feest verwijderd kunt wor­den. Sommigen noemen deze wetenschap het grote geheim van het bestaan.

Wie wat ook doet, doet dit om deze dwaasheid enigszins draaglijk te maken. De een laat zich verzinken in een zee van wijn, de ander geeft zich over aan werk, dag en nacht en zeven dagen per week. Sommigen trekken de profetenmantel aan, anderen zeggen zelfs dat zij god zijn, dat zij de waarheid zijn en… Iedereen doet iets, en soms ook helemaal niets, om zomin mogelijk aan de verwijdering van het feest te hoeven denken.

Vele zogenaamd mystici noemen deze wetenschap het ge­heim van het bestaan en de essentie van het leven. Wie dit geheim ontcijfert, mag dat absoluut niet aan een ander openbaren.

Een of meer mensen heeft al jaren geleden geko­zen om de waarheid ‘Je wordt zo meteen uit het feest verwijderd!’ door middel van het draaien enigszins draaglijk te maken.

Bij het schrijven van dit schrijven heb ik geen be­paalde orde gehanteerd. Daarbij heb ik gepro­beerd om niet te proberen. De volgorde van de stukken is puur toeval en niet academisch, keurig en ordelijk.

In dit schrijven zijn er termen gebruikt die voor anderen, zowel ingewijden als niet-ingewijden, een geheel afwijkende betekenis hebben. Bijvoor­beeld het woord ‘sema’ en het woord ‘derwisj’ (darwish; darvish). Sema is hier zowel een objectief als een subjectief onderwerp. Sema is niets anders dan een lichamelijke en tegelijk geestelijke oefening, die door iedereen van jong tot oud kan worden uitgevoerd. Hierbij spelen zaken die zogenaamd spiritueel zijn, mystiek zijn of iets zijn dat niet te verklaren is, of tot iets anders behoren, geen enkele rol. Sema bestaat uit sportieve dansbewegingen met de voeten op de aarde. Sema is geen ritueel en is toe­gankelijk voor iedereen, zonder enige beperking.

Met derwisj wordt hier een persoon bedoeld die sema uitvoert. Hierbij wordt geen enkel spiritueel en/of mystiek karakter aan een derwisj toegeschreven. De derwisj is een persoon die zijn best doet om het dagelijks leven, voor zover mogelijk, vol vreugde door te brengen. Derwisj is een ieder die probeert om te leven binnen een veilige we­reld, gebouwd op drie grondslagen: werkelijk­heid, moraliteit en verantwoordelijkheid.

Bij het opstellen van alle stukken is mijn geheu­gen voor een groot deel de referentie en de bron. Sommige specifieke zaken zijn afkomstig van het internet. Alle zaken die in dit schrijven zijn weer­gegeven, kunnen anders zijn en anders beoefend worden. Bijvoorbeeld: als er is aangegeven dat men drie stappen moet nemen of drie keer moet draaien, kan men gewoon twee keer draaien of vier keer. De aangegeven zaken zijn absoluut geen gebod en hebben niets te maken met spiritu­aliteit, mystiek of iets dergelijks.

Aan het einde van dit schrijven wordt de ode ‘Jij en ik’ van Roemi opgenomen als zegening.

Tot slot wil ik graag mijn waardering en hartelijke dank betuigen aan iedereen, vooral aan Marianne Romijn-Ottink, Geeske Brederveld, Claudia Hageman-Cullens, Ilse Meijer en Marike Buitendijk voor hun bijdrage aan dit schrijven in het Nederlands.

Dit schrijven is tevens het afscheidslied van het schrijven.

Heb vreugde en draai!

Je toegenegen, Ali Soleimani,

Drachten, maart 2015.

Een lezing over de sema,
ofwel derwisjendans

De sema betekent letterlijk luisteren en alles wat bij het luisteren hoort. In het jargon van de derwisjen, soefi’s en mystici, betekent sema afstand nemen van jezelf en versmelten met het grotere bestaan. De derwisjen geloven dat men door de sema in een zuivere staat komt die vreugdevol is en verblijdend. De viering, ofwel de dans sema, vindt meestal plaats op een ronde vloer. De ronde vorm is een symbool van het daf-muziekinstrument, een vergrote tamboerijn. Het daf-muziekinstrument is op zichzelf weer een symbool van blijdschap en uitbundigheid. Men danst dus op de maat van blijdschap. Het duurt vaak niet heel lang voordat de dans begint. De dans is in essentie slechts één beweging: draaien. Het draaien kent vele vormen en varianten. Het draaien is op zichzelf weer een symbool van het draaien van de planeten, sterren, het heelal en het bestaan. Alles draait. Om een beeld te geven van de bedoeling van het draaien, zegt men dat het een afspiegeling is van het draaien van de planeten om de zon. Dus de derwisjen draaien om het centrum van hun dansvloer. In het centrum staat meestal de dansmeester. Vele meesters verkiezen daar niet te staan uit bescheidenheid.

...

Vraag: ‘Hoe gaat de wereld van de gedachten kapot?’

Antwoord: ‘Door de zegening of door de rusteloosheid. Rusteloosheid betekent: Ik heb veel dorst, maar mijn lijf kan niet meer aan dan een kruik vol. Een gedicht van Roemi als voorbeeld:

‘Ik, de stomme, heb een droom,

ieder is doof voor elk idioom.

Mijn gebrek belet mij het spreken,

de rest kan niet horen, is gebleken!’

De rusteloosheid brengt dan de armen en het hele lijf aan het draaien. Dan zal de wereld van de gedachten onder de voeten van de draaiende kapotgaan.”

Over het algemeen kan men binnen 40 dagen het uitvoeren van een sema leren.

Discipline is de leidraad van een sema. Dit betekent dat men zich moet houden aan het schema dat hieronder volgt:

Dag 1:

a. ’s Morgens, op een vast tijdstip, bv. om 8 uur, 1 draai maken. Hierbij geen snelheid maken, en draaien op de wijze waarop je niet duizelig wordt.

b. ’s Middags, op een vast tijdstip, bv. om 13 uur, 1 draai maken. Hierbij geen snelheid maken, en draaien op de wijze waarop je niet duizelig wordt.

c. ’s Avonds, op een vast tijdstip, bv. om 21 uur, 1 draai maken. Hierbij geen snelheid maken, en draaien op de wijze waarop je niet duizelig wordt.

Dag 2:

a. ’s Morgens, op een vast tijdstip, bv. om 8 uur, 2 draaien maken. Hierbij geen snelheid maken, en draaien op de wijze waarop je niet duizelig wordt.

 b. ’s Middags, op een vast tijdstip, bv. om 13 uur, 2 draaien maken. Hierbij geen snelheid maken, en draaien op de wijze waarop je niet duizelig wordt.

 c. ’s Avonds, op een vast tijdstip, bv. om 21 uur, 2 draaien maken. Hierbij geen snelheid maken, en draaien op de wijze waarop je niet duizelig wordt.

 Je moet iedere dag 1 draai meer maken dan de dag daarvoor, tot dag 40.

Dag 40:

a. ’s Morgens, op een vast tijdstip, bv. om 8 uur, 40 draaien maken. Hierbij geen snelheid maken, en draaien op de wijze waarop je niet duizelig wordt.

 b. ’s Middags, op een vast tijdstip, bv. om 13 uur, 40 draaien maken. Hierbij geen snelheid maken, en draaien op de wijze waarop je niet duizelig wordt.

 c. ’s Avonds, op een vast tijdstip, bv. om 21 uur, 40 draaien maken. Hierbij geen snelheid maken, en draaien op de wijze waarop je niet duizelig wordt.

Na de 40^e dag veroorzaakt het draaien totaal geen duizeligheid meer en je kunt een sema van meer dan 3 minuten uitvoeren.

Wekelijkse oefening en dans zijn garantie voor een altijddurende kundigheid.

Het kostuum, de muziek en andere stimulerende attributen kunnen altijd, wanneer je het ook wilt, worden gebruikt.